رد شدن به محتوای اصلی

(بەیتی پەپوولان) 1


گەلی گەلی گەلی
نە مەجالی نە محەلی
ئەوە چریکەی دەمانچانە خرمەی کەڵاشانە زرینگەی فیشەکانە لە دۆڵی لە دوندی لە کەلی
ئەگە بەرد لە بەردی دەبنەوە
دەپەڕن گەڵا لە پەلی
بابە جەرگی بریندارە
چاوی خوێن بارە
بە هەڵاڵانی دەشوبهێنم بۆ کزەی دە شەوبایە مەحتەلی
ئەوە بۆی هاتوونە کەناری لە گوڵی لە پەپوولەی لە مەلی
شەماڵی دەستی ناوەتە بنان‌گوێیان هەڵیهێناوە دەنگی مەقامی پێ‌هەڵدەلی
هەی لە شەماڵت کەوی
هەر وەری دەسەرت گەڕێم هەزار چەلی
تەوارەکەی شمقار لە بەرییە
لە بن هەورە ڕەشی لە سەر تیلگی سپییە
ئەوە چاوێکم لێ هەڵێنە دڵێکم گری گرییە
رۆڵە ئەمن چ مردنم لێ نییە
هەورە ڕۆ هەورە ڕۆ
لە برینێ من و لە حەیاتی تۆ
خاکم بۆ بدێرە بە فرمێسکان
له یەگدیان بسوو برۆیان وەک شیری ئاگرباری
ئەگە کارێ بکاتە ئێسکان
لە سەر خاکم بباری
لە سووڕەتی مانگم بۆ هەڵگرە ئەوێ ماچی ئەوینێ
کچێ شەتڵی هەڵاڵانم بۆ بچەقێنە لەوێ حەسڵی برینێ
دە با بارانم بڕنی روومەتی شینێ
لە ئاوێنانم وەرگێڕی بەختی روانینێ
رەبی دامرکێ باران و شڵێوەی لە بەندەنی
هەتا بەرگان نەگۆڕن کیژۆڵەی سینگ بە یاقووت و تەڵاگەردنی
دەنا لێمی تەڕ نەکا پانیە و پەنجەی دەوێ کەوەژنی
ڕۆڵە تۆم بە ئاسکی کاو و مراد گرتبێ
ئەگەر مەجالی دەگەڵ شێر و بەبران پێخۆشن
بانگێکم وەبەر شەوی
ئەوی دیم وەبەر ڕۆژی
لە کزێ نەدا ئەستێرەکەی دە کاروانی بەیانم
لێم نەشێوێ نازی دە مانگی تابانم
ئەوە کچ گەیوەتێ لە بابی نۆشیارە
لە بەرزان دەروانی لە نزمانی گوزارە
دەسماڵێکی لە سەرە تەختی تفەنگچینە گوڵی سوارە
لاولاوی بە قەڵەمان هەڵچووە
نەسرینی بە وشە و وشەزامانەوە دیارە
ئەو ستێری لە من هەڵاتووە شەبەقی داویتەوە ئەوێ خەڵکی خوێندەوارە
دەڵێ بابەلێ فێنکایەکەم پێدا رادەبری
ئەگەر لەوێ جەنگەی شەڕ و گەمارۆیەدا نامری
دەستێکم بەر هەڵدەدەی دەستێکم دەگری
بۆت دێمە بەر کێلی ئازایەتی‌یە
رۆدەنیشم لە جەرگی قەبری
هەر وەری هەر داد و مەغابنێ لە دەسڕێژی بەزەبری
خۆ خەڵکە کوێرەکه نییە لە ئیحتیباری شێخ و مەلای بباتەوە سەبری
دەنا هەر گوڵێکم سەر هەڵدەداتن
هەزار کوژراو و خوێنڕژاو و جگەربرژاوم دێنە دەوری
ئەوە لە کۆشکێ نۆشیارانم لێ دەبنه پەپوولەی لێوە لێوە
هەر پەپوولە و واژۆیەکی لە نێوە
هەزار دڵم لە تەنکایە باڵێکی پەستێوە
ئەمن نەخشم نەخشینەکەی دە روح ئەنگێوە
ئەمن بارانم بارانەکەی دە دمار بزێوە
ناوەڵڵاهی شێعرم گۆرانیم ئەگەر لە ناخی هونەری بەڕێوە
کاکە ئەوە ئەمن بۆت دێمە نووسینێ ئاخاوتنێ سەمایە
چاوم دەسووتێن و کەزیم تەڕن
شەگەلی گڕ و هەڵمەتم لە سێ و هەناواندا دەلەوەڕن
بە گورگ و تەلیسمەگورگان هاوێر ناکرێن ئەگەر لێک خڕن
دەگەڵ ئاسمانیە دڵپڕن
دەگەڵ زەوییه لە شەڕن
هەر وەری هەر داد و مەغابنێ شوان کوێرن بێری کەڕن
سەرگەردانم بابەلێ
دەچمەوە سەر یاد و پیرە یادان
هەڵدێنمەوە دەنگێ دەپسێنم هەودای دە فریادان
هەی لە من شەماڵەکەی بەسۆزێ
ڕادەژێنی لانکی هەڵاڵەی ژیر دەکەیەوە پەپوولە بزۆزێ
قەرارێکت کردیە بە هەڕەتی نەورۆزێ
ئەگەر خەبەرێکم بەرێوە بۆ کەونە هۆزێ
کوڕگەلن سازن لە بۆ ڕاو و رۆژەراوی
جڵەوکێشن رکێف کوتن لەوێ خوانی زینێ سەوڵباوی
نە دەخەجڵێن لە بکوژی
نە دەبەتڵێن لە کوژراوی
سەروگەرنێکی هەڵێناوە برام لە بەفر و بای دە هەراوی
کێو مەندن بەگەزەندن کاکیلێ
سەحرا سەوزن دڵپەسندن کاکیلێ
ئەتوو دەستت داوەتە قەڵەمی خوێنی
بە دڵی عاشقیە و فیتوو زەردیە دەخوێنی
بە نینووکی هیلالی داوێنی حەوای دەپروێنی
سەرێکە لە بن هەوری هەرایە دەخورێنی
ناوەڵا حەشری ئەوێ پەپوولانم دەنەخشێنی
گری گری هۆ گری لە خەباتی لە خەبەری
زەینێ دەنە شەو و سەحەری
لە پەری و لە بەشەری
لە خوڵا و پێغەمبەری
چم بە داوی گرتوونە
چم لە چێشتەی دەگوزەری
برالە وەرە پاڵت وە بزەی دەم
تەمایەکم گەیوەتێ فڕێهەڵدەم شڕەی کەسەری
ناوەڵا بە بێڵایە ئاگرانی دادەم ئەوێ زەینی کوێندەبەری
ئەمن کێژۆڵەی هەناریمە
بەژنم دە گوڵووکی هەناسانمدا دەلەری
ئەمن ئەوێ دڵی دە بەر سمکۆیە دامە ئەگەر قەڵاتی هەڵمەتێم لە بەری
هەموو پەرژین و لەمپەرانم دەگەڵ چڵێ هەڵدەوەری
[رۆستەم کوڕەکەی دێتە بەر چاو و ئەوینەکەی بەو شۆڕشە دەشوبهێنێ و دەگەڵ دوایین شەقژنی قاقایەکی کۆسەری دەکێشی؛ خەبات بەڕێوەیە]
ئەوت تەوارە لە تینە
شاباڵی رادەکشێ لەوێ دەر و هەڵدێر و هەورازی یەقینە
گەواڵی لە دوون، دار و دەوەن لە بەری دەست ڕاوەشینە
چومێ لە بوونە چۆمەڵانێ بە ژینە
هەر وەکی ڕاتسپاردبوو لە کۆتری لە رەشیشەی لە شمقاڕو شەهینە
ناوی بە ناوێ زرێ و زەوی دە کوردەواریم بی، ئەوینە
وەری ئەوینە.....
هاتوومە لە هەیبەتی هەناسان
لە هەرێمی نەناسان
دینێکم به کەسانە خوڵایەکم بە خاسان
ئاوڕێکم لە باغ و باغاتی پیرە مەوتەنی داوەتەوە
کیژۆڵێ بابان گراوێ خۆم دە باوەشی کێشە
حاشا لەوێ دنێیە و دنێ دە قسە و باسان
بانگێکم بۆ بێڵە شۆڕشی
ئەگەر بێ و سەری پەنجانم بگوشی
ئەستێرەکەی بەر بەیانم با هەتا پەڕی بیناییم ڕاخوشی
"هوونەر"
مەهاباد
٢١.١١.٢٠١٨
وێنە کاک مەنسوور محەمەدی

نظرات

پست‌های معروف از این وبلاگ

لێکدانەوەی کردەوەی وێنەگر و خوێندنەوەی وێنە لە روانگەی واژۆ ناسی

وەرگێراوی کورتەیەک لە وتاری تێزی دوکتورای دکتور علیرضا مهدیزادە - زانکۆی تاران گەرچی بەدی هێنانی وێنە لە لایەکەوە بەندە بە دوونیای دەرەوە و لە لایەکی ترەوەش بە کردەوەی کەرەسەیەکی میکانیکی( کامێرا ) بەستراوە، بەڵام لە ئاکام دا لەژێر دەستەڵاتی کەسایەتییەک بە ناوی وێنەگر دایە. دونیای دەرەوە و پێداویستییەکانی، تەنیا و تەنیا پێشنیازێک بۆ لە دایک بوونی وێنەن. پێشنیازێک کە بەدیهاتنەکەی، بە کردەوە و دژدانەوەی عەقڵانی و هەستیاری وێنەگر رەنگ دەداتەوە. راستی، بە تەواوی پێکهاتە و سووچەکانی دیار و نادیاری، بندەستکەری خووڵقاندن و روانینی وێنەگرە و  کردەوە و پەڕچۆی کامێراش ئاکامی بنەمای تێروانین و هەستیاری مێشک و هەستی وێنەگر، تۆمار دەکات. نابێت لە بیر بچێتەوە کە ئەوەی مێشک وەری دەگرێت هێندی ئەوەی دەست دەیخووڵقێنێت گرینگە. دیتن و تێگەییشتن لەو شتەی لە دوونیای دەرەوە روو دەدات، پێوەندی بە هێزی داهێنانی وێنەگر هەیە. وێنەکان مانا و چەمکی خۆیان لە چۆنیەتی جێگربوونی واژۆکان ( نشانەها ) وەردەگرن. ئەو یاسایەی واژۆناسی کە دەڵێت: واژۆکان بەتەنیا مانایان نیە و لە دژدانەوەی یەکتر، دەبن بە خاوەن

(ئاگری باران)

هەوەڵ جار کە باران کۆڵان بە کۆڵان وەدوای گریانم کەوتبوو ئەو دەمە بوو شەهلا لە پشت دەرگایەکی نیوەتاکەوە چاوەروانی شاعیرێکی سپی بوو ئەو کات هیچ نامەیەک نەنووسرابوو تا بەرەو مەلێکی ئاشکرا هەڵفڕی و منت بێتەوە یاد باران تەڕدەست و نەهێنی بێژ ئاوێزانی گریانم بۆ تەماشات راوەستابوو ئەی پایزەبەژنی پاڕانەوە ئەی شاعیری حەوشەیەک ناخ لە دڵەکوتەکانی پەری خانمدا ئەی هەموو پلیکانە داغەکانی سەر شانی باوکت، رەزا شنە بانگی هێشتم هۆ بەفرین هۆ کەژاڵی‌ترین هەلی مانەوە لە چیا و کاغەزدا تەنیا جێی مەهێڵە ئاوات و کۆڵان تا سەر بە یێکەوە ناژین بارانەیەک بۆ دوایی هاتن و یاد بارانەیەک لە چاوکاڵەکانی سابڵاغی کاتێ دەمبژاردن مچورکی گەڕانەویان پێدا دەهات تەواوی ئەو ڕووبارانە کە ڕۆژێک بە بەر دەم سوڕەیا و نازێوە تێپەڕیبوون کە بەیانییەک سووکنایی منیان دەگێڕایەوە بۆ سیوەیل و سەحەر باوکت بە تاسەی تەختەنەردێکەوە دەگەڵ من دەژیا ئەو قومارە شێعردزەی کە من لە پای دانەنیشتم ببڕای ببڕای ئەگەر ژنانی هەرزەیی هەزار بارانە نەبوایەن شەوهەنگاوێک نامەیەکی کۆترئاژۆی بۆ باوەکم دەنووسی سڵاو عوسمان ئاغا سڵاوێک لە فێنکایی دەربەدە

ای آفتاب آهسته نه پا در حریم یار من

یارم به یک لا پیرهن خوابیده زیر نسترن ترسم که بوی نسترن مست است و هوشیارش ﻛﻨﺪ پیراهنی از برگ گل از بهر یارم دوختم از بس لطیف است آن بدن ترسم که آزارش کند ای آفتاب آهسته نه پا در حریم یار من ترسم صدای پای تو خواب است و بیدارش کند پروانه امشب پر نزن اندر حریم یار من ترسم صدای شه پرت قدری دل آزارش کند فریدون مشیری